SİLAJLARDAKİ GİZLİ TEHLİKE

İşletmelerde verim artışının sağlanması ve sürdürülebilirliği her yetiştiricinin ilk amacıdır. Bu amaçla kaliteli kaba ve kesif yem arayışı işletmelerin en fazla önem verdikleri konuların başında gelmektedir. Gerek ekonomik gerekse besleme avantajları nedeniyle günümüzde bir işletmenin olmazsa olmazı rasyonlarında mısır silajı bulundurmaktır. Kaliteli bir silaj elde etmek ve hayvanlara yedirmek için biçimden depolanmaya, silajın açılmasında yedirilme aşamasına kadar bazı önemli noktalara dikkat edilmesi gerekir.

Silajın kuru maddesi, asitliğini gösteren pH’sı ve enerjisini belirten nişasta düzeyi herkesin dikkat etmesi gereken önemli kriterlerdir. Ancak silajın besleyici değeri ne kadar iyi olursa olsun eğer kızgınlık problemi, yavru atma, ishal, süt veriminin bozulması ve yem tüketiminin azalması gibi problemlerle karşılaşıldığında genellikle ilk incelenmesi gereken yem maddesi olarak silajlar göz önüne alınmalıdır.

Silajın biçim zamanındaki ve depolanması sırasında yapılan bazı hatalar silaj florasını bozarak silajda mantar ve küf üremesine neden olabilirler. Mantarlar mikotoksin denilen toksinler üretirler. Bu toksinleri tüketen hayvanlarda ciddi problemler ve hastalıklar gözlenmektedir.

Mikotoksinleri önem sırasına göre sıralayacak olursak hepimizin duyduğu ve bildiği özellikle aflatoksin ile zearalenon en başta gelmektedir. Bunların dışında fumonisinler, T2 toksin, DON ve Deoksinivalenol dediğimiz toksinler de işletmedeki problemlerin çeşidine göre incelenmelidir.

Kaba/kesif yem oranı, enerji/protein dengesi ve vitamin mineral ihtiyaçları doğru şekilde dengelenmiş rasyonlara rağmen işletmenizdeki problemlerin gizli suçlusu genellikle bu toksinler olmaktadır.

Sürüdeki hayvanlarınızın ve işletmelerinizin ekonomik devamlılığı için en iyi şekilde beslenmeniz gereken ineklerinizin rasyonlarının neredeyse yarısını kapsayan silajlar işletmenizin geleceği için çok büyük önem arz etmektedir. İyi bir mısır silajının karlılığın ve hayvan sağlığının temel anahtarı olduğunu unutmayınız.

✍️ Vet. Hek. Ali Yıldız